Cytat:Andrzej Bobkowski cz. II- w czerwcu 1940, tuż przed wejściem Niemców do Paryża, został ewakuowany na południe Francji. Większość podróży przemierzył na rowerze. Opis i przemyślenia podczas tej wędrówki stały się osią dzieła jego życia – dzienników "Szkiców piórkiem". Po klęsce Francji pracował w biurze likwidacyjnym swojej fabryki. Prowadził również tajną pomoc dla polskich robotników. Ponownie podjął pracę w Biurze Polskim przy Atelier de Construction de Chatillon w Paryżu. W latach 1945-1946 pracował w polskiej YMCA, podejmując się jednocześnie innych zajęć zarobkowych (przez krótki czas prowadził księgarnię polską oraz trudnił się naprawą rowerów). Wraz z Andrzejem Chciukiem redagował pismo "Razem Młodzi Przyjaciele", działał w organizacji Niepodległość i Demokracja, a także współpracował z Józefem Czapskim w paryskiej placówce II Korpusu. Od początku był w kręgu powstającej Kultury Jerzego Giedroycia. W 1947 opublikował swój esej "Nekyja" w pierwszym numerze Kultury. Publikował też w Wiadomościach londyńskich i do początku lat 50. XX wieku w pismach krajowych m.in. Tygodniku Powszechnym, Twórczości i Nowinach Literackich. 25 czerwca 1948 wraz z żoną wyemigrowali do Ameryki Środkowej i osiedlili się w Gwatemali. Żona uczyła tam rysunku i projektowała kostiumy, a Bobkowski rozpoczął pracę w biurze fabryki butów i jednocześnie rozwijał pasję modelarską. W 1949 w sklepie niemieckiego biznesmena, Bobkowski założył warsztat modelarski, a następnie otworzył własny interes – Guatemala Hobby Shop. Zgromadził wokół siebie grono młodych entuzjastów modelarstwa i założył klub modelarski. W 1954 Bobkowski brał udział w światowych zawodach modeli latających w Stanach Zjednoczonych. W 1956 przyjechał na zawody do Szwecji, ale odwiedził także Szwajcarię, Niemcy i Francję. W 1957 nakładem Instytutu Literackiego w Paryżu ukazały się "Szkice piórkiem", okupacyjny dziennik Bobkowskiego. Za opowiadanie "Spadek" pisarz dostał literacką nagrodę londyńskich Wiadomości. W tymże roku okazało się, że Bobkowski ma raka mózgu. W 1958 przeszedł pierwszą operację nowotworu. Trzy tygodnie potem zapisał w dzienniku: "Wiem, że powinienem starać się nie myśleć, wrócić do normalnego życia natychmiast, gdy cięcie się zagoi. I wrócę. Ale chyba tylko na powierzchni. Na dnie będzie już zawsze tkwiło przygotowanie." Kolejne operacje mają miejsce w 1959 i 1960. W 1959 publikuje w 11 numerze Kultury dramat "Czarny piasek". Na wiosnę 1961 stan zdrowia Bobkowskiego znacznie się pogorszył co sprawiło, że w kwietniu wyjechał do Stanów Zjednoczonych na leczenie i na narty. Zmarł po powrocie do Gwatemali w czerwcu 1961. Został pochowany w grobie rodzinnym doktora Quevedo, którego czterech synów od dwunastu lat uczył modelarstwa. Po śmierci żona przetłumaczyła, m.in. fragmenty "Notatnika modelarza", "Czarny piasek", "Lourdes" i esej Józefa Czapskiego "Querido Bob". Uporządkowała manuskrypty męża i posłała je do Maisons Laffitte. Korespondowała z Tymonem Terleckim, Mieczysławem Grydzewskim, Kazimierzem Wierzyńskim i Jerzym Giedroyciem. Barbara Bobkowska zmarła 22 września 1982, została pochowana w tym samym grobie co Andrzej Bobkowski (do jej trumny przeniesiono prochy męża).