Cytat:Wyspa cz. II- inna sytuacja ma miejsce, gdy fragment płyty tektonicznej (płyty oceanicznej) zostanie wyniesiony ponad powierzchnię oceanu. Przykładem są Wyspy Świętego Piotra i Pawła na Atlantyku oraz Macquarie na Pacyfiku. Innego typu wyspami oceanicznymi są atole, efekt budowy rafy koralowej wokół zanurzającej się wyspy wulkanicznej. Koralowce rozbudowują rafę aż do powierzchni oceanu stając się zaczynem do powstania wyspy. Charakterystycznym przykładem są Malediwy na Oceanie Indyjskim. Do tej kategorii zalicza się wyspy nie związane z szelfem kontynentalnym. W ogromnej większości są one pochodzenia wulkanicznego. Zazwyczaj układają się w łańcuchy powstające na granicach płyt tektonicznych lub w obrębie jednej płyty, przemieszczającej nad plamą gorąca (ang. hot spot). Pierwszy typ reprezentują archipelagi będące łukami wys. Przykładami są tu archipelagi Marianów, Wyspy Riukiu, Kuryle i Aleuty na Pacyfiku oraz Małe Antyle i Sandwich Południowy na Atlantyku. Archipelagi powstałe nad plamą gorąca mają prostoliniowy przebieg. Przykładem są Hawaje, leżące na Grzbiecie Hawajskim na Oceanie Spokojnym oraz Tristan da Cunha na Grzbiecie Wielorybim na Oceanie Atlantyckim. Trzecim rodzajem wysp wulkanicznych są wyspy znajdujące się na grzbiecie śródoceanicznym, jak Islandia i Jan Mayen, obie na Północnym Atlantyku. Inna sytuacja ma miejsce, gdy fragment płyty tektonicznej (płyty oceanicznej) zostanie wyniesiony ponad powierzchnię oceanu. Przykładem są Wyspy Świętego Piotra i Pawła na Atlantyku oraz Macquarie na Pacyfiku. Słowo wyspa pochodzi przypuszczalnie od pol. i czes. wysyp lub nasyp, co, w połączeniu z łac. insula, zastąpiło dawniejsze słowo ostrów, używane w czasach dzisiejszych jedynie w nazewnictwie (np. Ostrów Lednicki, Ostrowiec, Ostrówek, Ostrowo, Ostrava) oraz otok (opływ wody), który w XV wieku stracił pierwotne znaczenie na rzecz (dzisiaj siniak) siności po uderzeniu.