Cytat:Bitwa pod Termopilami cz. III- drugi dzień walk przyniósł kolejne ciężkie straty po stronie Persów. Grecy byli nieugięci. Wojska perskie miały jednak tak ogromną liczbę wojowników, że straty jakie ponosiły, nie martwiły Kserksesa. Wierzył on, że w końcu uda się przełamać opór Spartan. Po upływie drugiego dnia okazało się, że Persowie nic nadal nie zyskali. Kserkses I zaczął zastanawiać się jak na morale jego wojsk wpłynie dalsza masakra w Termopilach. Los uśmiechnął się jednak do Persów. Do Kserksesa zgłosił się Grek z Malis imieniem Efialtes. Doniósł on królowi perskiemu, że istnieje tajna ścieżka, dzięki której można obejść pozycje Greków i wyjść na ich tyły. Kserkses postanowił wykorzystać informację i zamknąć w kleszczach armię grecką. Wraz z Efialtesem jako przewodnikiem z obozu Persów wyruszył oddział „nieśmiertelnych” pod wodzą Hydarnesa. Żołnierze ci rozpoczęli cichy marsz przez ścieżkę wskazaną przez greckiego zdrajcę. „Nieśmiertelni” pokonali Fokijczyków i szybkim marszem ruszyli ku morzu, aby zamknąć Greków w wąwozie Termopile. Nad ranem trzeciego dnia do Leonidasa dotarła wiadomość od zbiegów i zwiadowców, że Persowie posuwają się tajemnym przejściem. Król Sparty wiedział, że pozycja w Termopilach jest już stracona. Na naradzie dowódców postanowił on odesłać hoplitów greckich w stronę Aten, pozostając w wąwozie jedynie z kilkuset Spartanami. Wiedzieli oni, że misja której się podejmują jest samobójcza, ale Leonidas postanowił bronić wąwozu do ostatniej chwili, żeby opóźnić marsz Persów zmierzających na wojska Spartan znajdujące się pod Salaminą. W innym wypadku, wojska Sparty zostałyby otoczone (na morzu znajdowały się okręty Persów). To właśnie chęć opóźnienia perskiego marszu, a nie jak często błędnie się uważa honor i duma walecznych Spartan, spowodowały decyzję o pozostaniu na polu bitwy. Z 300 Spartan walczących pod Termopilami, dwóch, ze względu na chorobę oczu, nie mogło wziąć udziału w bitwie. Po powrocie do ojczyzny jeden z nich powiesił się, zaś drugi chcąc odzyskać dobre imię, zginął w bitwie pod Platejami wykazując się wielką odwagą. Razem ze Spartanami na placu boju pozostali wojownicy z miasta Thespiai (w liczbie siedmiuset pod wodzą Demofilosa) i Tebańczycy (czterystu żołnierzy). Leonidas poprowadził tych kilkuset wojowników do najwęższego miejsca w wąwozie i tam czekał na atak Persów. Gdy ci przygotowywali się do ostatecznego szturmu, Spartanie uderzyli na nich z zaskoczenia. Grecy przebijali się przez poszczególne szeregi Persów, pozostawiając stosy trupów. Wkrótce pokruszyły się włócznie Greków i wyciągnęli oni swoje miecze. Walka trwała kolejne godziny, aż nadeszła wieść, że od tyłu zbliżają się „nieśmiertelni”. Leonidas wraz z pozostałymi przy życiu hoplitami postanowił wycofać się na wzgórze i tam bronić się do ostatniego żołnierza. Persowie otoczywszy Spartan, zasypali ich gradem strzał, doprowadzając do końca wielką termopilską batalię. Ciało Leonidasa na rozkaz Kserksesa zostało najpierw pozbawione głowy, a następnie ukrzyżowane i spalone. Bitwa w wąwozie Termopile kosztowała Greków 4000 zabitych, oprócz tego do niewoli dostała się większość oddziału tebańskiego, który ku własnej hańbie dość szybko się poddał. Przerażeniem napawa liczba 20 tys. poległych Persów, z których gros stanowiła doborowa piechota. Co prawda bitwa z roku 480 p.n.e. zakończyła się dla Greków klęską militarną, ale ogromnym zwycięstwem moralnym. Starcie to miało ogromny wpływ na losy całej wojny grecko-perskiej. Armia Kserksesa została bowiem zatrzymana na 3 dni, co dało czas na wycofanie się i tym samym ocalenie greckiej floty, która jesienią tego roku bitwą pod Salaminą zadecydowała o ponownym wyparciu najeźdźców z Attyki.