Cytat:Bolesław II Rogatka, także Łysy i Cudaczny urodzony między 1220 a 1225, zmarł 26 grudnia 1278 – książę krakowski w 1241, w latach 1241-1247 książę południowo-zachodniej Wielkopolski, książę śląski w latach 1241-1248, legnicko-głogowski w latach 1248-1249/1251, w 1249 strata Lubusza, od 1249 tylko w Legnicy, od 1277 także w Środzie Śląskiej. Bolesław II był najstarszym synem księcia śląskiego Henryka II Pobożnego i królewny czeskiej Anny, córki Przemysła Ottokara I. Młody Bolesław dorastał pod dużym wpływem swojej ascetycznej babki, Jadwigi z Andechs, co z pewnością pozostawiło rysy na jego psychice. Wielce wymowna jest tutaj ilustrowana miniatura pochodząca z XIV-wiecznego kodeksu poświęconego Świętej Jadwidze, przedstawiająca Bolesława, który jest kąpany w wodzie, z której wcześniej korzystały zakonnice. Scenie tej przygląda się zrozpaczona i bezradna Anna Czeska. Bolesław w przeciwieństwie do ojca nie musiał zbyt długo czekać na objęcie samodzielnych rządów, gdyż już 9 kwietnia 1241 roku bohaterską śmiercią w bitwie z Mongołami przyszło zginąć Henrykowi II Pobożnemu. W chwili tych tragicznych wydarzeń z piątki synów księcia śląskiego za pełnoletnich wedle ówczesnych praw mogło zostać uznanych dwóch najstarszych – Bolesław i niewiele od niego młodszy Mieszko. Przez pierwsze miesiące zapewne w trudach polityki pomagała im matka, Anna. Niektóre źródła mówią nawet wprost o jej regencji. Jakkolwiek było, nie trwało to jednak zbyt długo i jeszcze w tym samym roku Bolesław objął samodzielną władzę. Początek rządów Bolesława nie był udany. Wprawdzie Mongołowie po splądrowaniu sporych obszarów Śląska wkrótce wycofali się na Węgry, nie zamierzając opanować krainy na stałe, ale i tak sytuacja Bolesława nie należała do najłatwiejszych. Dziedzictwo ojcowskie oprócz Dolnego Śląska obejmowało również większość Wielkopolski i ziemię krakowską, w krótkim jednak czasie po dzielnice te zgłosili się nowi chętni. W Małopolsce jeszcze w lipcu 1241 roku pojawił się odwieczny pretendent do Krakowa – Konrad mazowiecki. Wojna nie była jeszcze przegrana, gdyż skuteczny opór wobec ks. mazowieckiego zorganizował wojewoda krakowski, Klemens z Ruszczy, wobec jednak zupełnej bierności księcia śląskiego dość szybko znalazł sobie nowego kandydata na tron w osobie Bolesława V Wstydliwego. Zupełnie inaczej wypadki rozegrały się w Wielkopolsce. Również tam na wieść o klęsce legnickiej książęta wielkopolscy (dotychczas sprawujący władzę tylko w Nakle i Ujściu nad Notecią), Przemysł I i Bolesław Pobożny, zdecydowali się odzyskać dzielnicę należącą niegdyś do Władysława Odonica, ich ojca. Możni i rycerstwo wielkopolskie poparli ich zresztą zdecydowanie, gdyż jak twierdził kronikarz wielkopolski to oni byli prawdziwymi dziedzicami tej ziemi. Tym razem Bolesław postanowił jednak nie ustępować bez walki i początkowo wydawało się, że uzyska dla Śląska przynajmniej południowo-zachodnią część tej dzielnicy z Santokiem i Międzyrzeczem na czele. Nieustępliwość Władysławowiców i narastające kłopoty rodzinne spowodowały jednak, że ostatecznie w 1247 roku i z tych nabytków musiał Bolesław zrezygnować.