Cytat:Demeter– bogini płodności Ziemi, urodzaju, ziemi uprawnej, zbóż, rolnictwa. Imię Demeter składa się z dwóch członów: meter oznacza matkę, zaś de to prawdopodobnie ge, czyli ziemia. Demeter była jednym z pradawnych bóstw przyrody. Była czczona nad Morzem Śródziemnym, a jej kult został włączony przez Greków do ich religii. Demeter była nazywana "panią ziarna", "panią zbóż" (potnia). Była połączona z Kore ("Dziewczyna"), swoją córką, dlatego mówiło się o bóstwie w liczbie mnogiej: megala thea ("dwie wielkie boginie"), to theo ("dwa bóstwa"). Z czasem określono tożsamość córki Demeter, Persefony, której przypisano ojca, Zeusa. Według Teogonii Hezjoda Demeter była drugim dzieckiem Kronosa i Rei, siostrą Hery, Hestii, Hadesa, Posejdona i Zeusa. Po urodzeniu została połknięta przez swego ojca, który według przepowiedni miał zostać pozbawiony władzy przez swojego potomka. Po tym, jak matka Demeter podała Kronosowi napój wymiotny, Kronos wypluł połknięte potomstwo. Demeter została uwolniona przedostatnia. Zanim Zeus poślubił Herę, miał kilka wybranek, wśród których znalazła się Demeter. Według Teogonii została wybrana na kochankę po Metydzie, Temidzie i Eurynome. Ze związku Demeter i Zeusa urodziła się białoramienna Persefona. Hymn Do Demeter z VII wieku p.n.e. zawiera opis porwania Persefony przez Hadesa i odzyskanie jej przez Demeter. Persefona została uprowadzona za przyzwoleniem Zeusa, jej ojca, przez swego wuja podczas zabawy z córkami Okeanosa (Oceanu). Prawdę o porwaniu wyjawił zrozpaczonej matce Helios, bóg słońca. Obrażona Demeter udała się do Eleusis, gdzie została przyjęta w pałacu Keleusa. Będąc w żałobie, przestała troszczyć się o urodzaje zbóż. Ziemię nawiedziła klęska głodu i ludzie zaprzestali składania ofiar bogom. Zeus nakazał Hadesowi zwracać matce Persefonę na sześć miesięcy w ciągu roku. Gdy córka powracała, uradowana Demeter przyozdabiała ziemię kwiatami, rozpoczynała się wiosna. Gdy Persefona musiała powracać do małżonka, na znak żałoby życie na ziemi zamierało. Do opowieści o Demeter dodawane były w zależności od miejsca nowe szczegóły. Podczas wędrówki w poszukiwaniu córki Demeter przez jakiś czas przebywała w Sykionie, gdzie nauczyła mieszkańców uprawy roli i wynalazła młyn. Przypisywano jej rozpowszechnienie uprawy warzyw (bobu), drzew owocowych (drzewa figowego). Gościły ją pary królewskie Mysjos i Chrysantis w Argos oraz Trisaules i Damitales w Arkadii. Według jednego z opowiadań do Demeter zalecał się Posejdon. Bogini zamieniła się w klacz, żeby uniknąć zalotów. Posejdon jednak pokrył ją, przybierając postać ogiera. Z tego związku bogini urodziła konia Arejona i córkę Despojnę ("Pani"). W Odysei zawarta jest opowieść o małżeństwie Demeter i Iasjona, którego owocem był Plutos. Ponadto według innych mitów Demeter toczyła spór z Hefajstosem o Sycylię (spór wygrał Hefajstos, który w Etnie założył swoją kuźnię) oraz z Dionizosem o urodzajną w winorośl Kampanię. Rzymianie około V wieku p.n.e. przejęli mit o Demeter i Persefonie, utożsamiając Demeter z Cererą, italską boginką urodzajów, a Persefonę z Prozerpiną. Według poetów łacińskich miejscem porwania Prozerpiny miała być Enna na Sycylii. Kult Cerery popularny był wśród plebejuszy. Na pamiątkę odzyskania córki przez matkę na dzień 12 kwietnia ustanowiono święto Cerialia lub Ceriales.