Cytat:Magnateria polska– najwyższa warstwa szlachty w Rzeczypospolitej Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, odpowiadająca średniowiecznemu możnowładztwu i spełniająca rolę arystokracji. Warunkiem należenia do tej warstwy było posiadanie rozległych dóbr ziemskich (latyfundiów), konsolidację których rody magnackie utrwalały poprzez ustanawianie ordynacji. Za magnaterię uważa się rody, które wchodziły w koligacje z innymi rodzinami magnackimi, wywierały wpływ polityczny przynajmniej o zasięgu lokalnym, utrzymywały własne wojska nadworne. Kryteria te były w znaczący sposób zróżnicowane w odniesieniu do rodów zamieszkujących różne dzielnice I Rzeczypospolitej. Fortuny magnackie w Wielkopolsce były mniejsze niż na Ukrainie i Litwie, a w Prusach Królewskich rody magnackie opierały się na królewszczyznach. Magnateria powstała prawdopodobnie w wyniku kumulacji i skupowania dóbr ziemskich. Pożyczając na oprocentowany kredyt od szlachty środki finansowe na wykup posiadłości ziemskich, wiązała się tym samym ze swoimi wierzycielami, co umożliwiało przenikanie do stanu magnackiego bogatych i przedsiębiorczych przedstawicieli stanu szlacheckiego. Magnaci wiązali się także węzłami rodzinnymi ze szlacheckimi przywódcami wojskowymi i politycznymi. Tą drogą do magnaterii weszły rody Zamoyskich, Koniecpolskich i Ossolińskich, przedstawiciele których obejmowali urzędy senatorskie. Dwory magnackie były prężnymi ośrodkami kultury w Rzeczypospolitej, sprawującymi mecenat artystyczny o zasięgu ogólnokrajowym. Magnatów stać było, na sprowadzenie wybitnych artystów i rzemieślników zachodnioeuropejskich do realizacji swoich założeń urbanistycznych, architektonicznych, rzeźbiarskich i malarskich. Od XVIII wieku powstają w dobrach magnackich teatry dworskie. Często sami magnaci parają się nauką i sztuką, czego przykładem jest m.in. poeta Łukasz Opaliński, pisarze marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski i hetman wielki koronny Wacław Piotr Rzewuski, historyk Józef Aleksander Jabłonowski.