Cytat:Burze słoneczne (Erupcje słoneczne) – potężne eksplozje w atmosferze Słońca o energii rzędu 1025 J, obserwowane z Ziemi jako wyrzuty materii z powierzchni Słońca czyli koronalne wyrzuty masy (CME). Burze takie rozpoczynają się przeważnie od rozbłysku słonecznego, ale CME mogą powstawać również w protuberancjach.

Rozbłysk słoneczny zaobserwował w roku 1859 amerykański amator Richard Carrington oraz Richard Hodgson, a przed nimi Stephen Gray w 1705 roku (wg. W. Soon i S. Yaskella). Wszystkie zjawiska towarzyszące rozbłyskom, które można określić jako burze słoneczne odkryto później, gdyż te wymagały rozwoju technik obserwacyjnych, umożliwiających stałą obserwację powierzchni Słońca w zakresie nadfioletu i rentgenowskim. Pierwsze takie obserwacje wykonano dopiero w roku 1946 za pomocą aparatury badawczej umieszczonej w rakiecie A4 (czyli V2). Pierwszego satelitę do obserwacji w tym zakresie umieszczono na orbicie w roku 1962. Od roku 1969 wykonywany jest stały przegląd powierzchni Słońca w zakresie rentgenowskim. Wtedy też powstała klasyfikacja zjawiska dla tego zakresu widmowego. Wiele zjawisk CME było badanych z pokładu stacji orbitalnej Skylab w roku 1973, mimo iż było to w pobliżu minimum cyklu aktywności, zaś wcześniejszy szczyt w roku 1969 niezbyt wysoki.

Utworzona w pierwszej połowie 1937 służba słoneczna umożliwiała obserwacje jedynie rozbłysków optycznych.

Promieniowanie elektromagnetyczne dociera do Ziemi po około 8 minutach zaś najszybsze z cząstek naładowanych po około 20 minutach. Szybsza i bardziej obfita w cząstki faza wiatru słonecznego rejestrowana jest jednak dopiero po co najmniej 20 godzinach. Bardziej intensywne promieniowanie nadfioletowe może uszkodzić panele baterii słonecznych, zaś emisje korpuskularne spowodować usterki aparatury elektronicznej krążących wokół Ziemi satelitów.

Cząstki naładowane o mniejszych energiach są odchylane lub pułapkowane w polu magnetycznym Ziemi (magnetosferze), a cząstki poruszając się po torach helisy wzdłuż linii pola magnetycznego zbliżają się do powierzchni Ziemi w okolicach bieguna, wywołując wzbudzenia plazmy jonosferycznej i zorze polarne o zwiększonej intensywności i zasięgu geograficznym. Zderzając się z cząsteczkami gazów atmosfery zmieniają stopień jonizacji, a poprzez to drogę sygnału radiowego propagującego się w atmosferze, co powoduje zaburzenia łączności. Ruch cząstek naładowanych w magnetosferze tworzy prąd elektryczny, tzw. prąd pierścieniowy, który wpływa na ziemskie pole magnetyczne, szczególnie podczas burz magnetycznych.

Zasięg cząstek naładowanych w atmosferze zwiększa się wraz z energią, dzięki czemu mogą one wniknąć na tę samą głębokość do atmosfery w większych odległościach od bieguna, a nawet docierać do powierzchni Ziemi, powodując zaburzenia działania urządzeń elektronicznych. Cząstki naładowane są również przyczyną pojawiania się zorzy polarnej nawet w dużych odległościach od biegunów. Bywają widoczne także w Polsce i na jeszcze mniejszych szerokościach geograficznych.

Najbardziej intensywne, czyli stosunkowo rzadko rejestrowane, zaburzenia pola magnetycznego, powodują indukowanie się w długich liniach przesyłowych nawet bardzo dużych napięć, które mogą powodować uszkodzenia izolatorów i transformatorów, jak np. w marcu 1989 roku, jeżeli te urządzenia nie zostaną wyłączone na czas burzy.

Maksimum aktywności słonecznej następuje średnio co 11 lat. Badano związki z pogodą i zjawiskami biologicznymi, np. w kontekście zmian stałej słonecznej czy wpływu zmian promieniowania kosmicznego na tworzenie się zarodzi kondensacji w atmosferze i zachmurzenia w cyklu.

Magnetosfera ziemska chroni życie na Ziemi przed cząstkami promieniowania kosmicznego poprzez pułapkowanie większości tych cząstek w pasach radiacyjnych. W okolicach biegunów są odwoływane loty samolotów, których trasa przebiega wysoko nad Arktyką, ale prawdziwą przyczyną może być obawa przed utratą łączności w czasie lotu skutkiem zwiększonej jonizacji. Ponadto wiele satelitów obserwuje powierzchnię Słońca i bada oddziaływanie wyrzucanych z niej cząstek na pole magnetyczne Ziemi. Ma to uchronić urządzenia elektroniczne i zapobiegać ewentualnym katastrofom związanym z niepoprawnym ich działaniem.

Magnetosfera Ziemi sięga do wysokości ok. 64000 km. Po rozbłyskach słonecznych magnetopauza zbliża się do wysokości 35000 km a nawet niżej. Wówczas satelity geostacjonarne krążące na wysokości 36000 km podlegają wpływom lokalnych zmian gęstości ośrodka. Odkształcenie magnetosfery powoduje fluktuacje pola magnetycznego czyli dodatnią fazę burzy magnetycznej.

źródło: pl.wikipedia.org